حرکت‌های غیرارادی، نامنظم و تکراری عضلانی یا صوتی و یا اسپاسم عضلانی در نقاط خاصی از بدن تیک‌های عصبی هستند.
پریدن پلک چشم، بالا پریدن ابروها، لرزش سر یا قسمتی از بدن، تکان‌های زبان، فشرده شدن پره‌های بینی و غیره نمونه‌هایی از تیک‌های عضلانی به شمار می‌روند و صاف کردن گلو، سرفه، خرخر کردن گلو یا ایجاد آواهای مبهم نمونه‌هایی از تیک‌های صوتی و صدایی هستند.
بروز تیک‌های عصبی ممکن است بر اثر عواملی مانند استرس و اضطراب، هیجان‌زدگی، احساس گناه، سرزنش شدید، تنش، خستگی یا حتی عوامل پیچیده‌تری مثل بیماری‌‌های مغز و اعصاب، عوامل ارثی، عفونت، بیماری هانتینگتون، تشنج، ضربه به سر، اختلال دوقطبی، سوء مصرف مواد، افسردگی و غیره باشد.
در کودکان نیز عواملی از جمله بیش‌فعالی، اختلال کمبود توجه، اختلال وسواس، گرسنگی و تشنگی برای مدت طولانی، اختلال اضطراب جدایی، اختلال کمبود توجه و اختلالات یادگیری عامل ایجاد تیک‌های عصبی محسوب می‌شوند.
به‌طور کلی جمع شدن احساسات ناخوشایند و آزاردهنده در بدن به شکل تیک‌های عصبی آزاد خواهد شد و سپس فروکش می‌کند.
به‌همین دلیل در بیشتر موارد تیک‌های عصبی عارضه‌ای خطرناک و نگران‌کننده نیستند و با گذشت زمان بهبود می‌یابند. اما ممکن است برای برخی افراد نگران‌کننده و دلهره‌آور باشند و حتی زندگی روزمره آن‌ها را تحت تاثیر قرار دهند. پیشنهاد می‌کنیم در صورت مشاهده هرگونه علائم مثل پریدن پلک، شانه و…. به یک دکتر تیک عصبی متخصص مراجعه نمایید.
علائم تیک عصبی که باید آن‌ها را جدی بگیریم
در بعضی موارد اگر تیک عصبی شما و یا فرزندانتان شرایط زیر را داشته باشد، عواقبی به همراه خواهد داشت که کمی نگران‌کننده است و باید به یک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید. اجازه دهید آن‌ها را با یکدیگر بررسی کنیم.
- تیک‌های عصبی اغلب اوقات به‌صورت منظم رخ می‌دهند و با گذشت زمان، شدت پیدا می‌کنند و بیشتر می‌شوند.
- این تیک‌ها مشکلات عاطفی و اجتماعی در کارهای روزمره و فعالیتهای تحصیلی و شغلی برای شما ایجاد کرده‌اند که نتیجه آن آشفتگی و انزوای شما است.
- تیک‌های عصبی باعث بروز حالات و رفتارهای نگران‌کننده، عصبانیت، افسردگی، خودزنی و انواع مختلف صدمه ناگهانی به شخص از سوی خود شده است.
- تیک‌های عصبی منبع اصلی درد و ناراحتی‌های مختلف هستند.
- ادامه داشتن تیک‌های عصبی به مدت بیشتر از ۱۲ ماه که در این صورت تیک عصبی مزمن شناخته خواهد شد.
- انقباض بیش از حد و بسیار شدید ماهیچه‌ها
مراجعه به متخصص مغز و اعصاب و توصیف شرح حال تیک‌های عصبی، پزشک قادر به تشخیص تیک شما و راه درمان آن خواهد بود. پس باید به تیک عصبی خود و علائم ناشی از آن توجه داشته باشید.
اما حتما این نکته را نیز نباید از یاد ببرید که توجه و تمرکز بیش از حد روی تیک‌های عصبی باعث بدتر شدن وضعیت آن‌ها خواهد شد.
به مدت یک هفته روی تیک عصبی خود تمرکز کنید و جزئیات آن را به‌طور روزانه و منظم تحت نظر بگیرید. ثبت مکان، شدت وقوع، تعداد دفعات تکرار تیک عصبی را ثبت کنید و سعی کنید این موضوع که در حین انجام چه کاری یا در چه محیطی تیک عصبی بیشتری را تجربه می‌کنید، مشخص کنید.
عواقب عدم توجه به تیک عصبی
بسیاری از تیک‌های عصبی اگر در زمان شروع درمان شوند، به‌صورت محدود و گذرا خواهند بود و تنها ممکن است در دوره‌های پر استرس عود کنند.
اما عواقب عدم توجه به تیک عصبی و نادیده گرفتن آن، بدتر شدن تیک‌های عصبی است. همچنین ممکن است این تیک‌های عصبی به سمت اختلال‌های جدی‌تری پیش روند.
درمان تیک عصبی
قدم اول در درمان تیک‌های عصبی، تغییر در سبک زندگی، عوامل استرس‌زا، شرایط و عوامل کاری و محیطی، اصلاح عاداتی مانند سیگار کشیدن، نوشیدنی‌های کافئین‌دار، انجام فعالیتهای ورزشی روزانه و داشتن خواب کافی است که از جلوی شدت گرفتن تیک‌ها را بگیرد.
درمان تیک‌های عصبی در سطح بعدی عموما ترکیبی از درمان‌های روان درمانی، رفتار درمانی و دارو درمانی است. درمان رفتاری شناختی به فرد مبتلا کمک خواهد کرد با مشکلات و وقایع مختلف روزانه زندگی و محل کار مواجه شود، آرامش خود را حفظ و احساساتش را مدیریت کند، عادت‌های اشتباه را تغییر دهد، سطح اضطراب و استرس خود را کاهش دهد.
از طرفی دارو درمانی با تجویز دارو نیز نقش بزرگ و موثری در جلوگیری و کاهش تکرار تیک‌های عصبی دارند. هیپنوتیزم درمانی نیز یکی دیگر از روش‌های درمانی تیک‌های عصبی است که در صورت موثر واقع نشدن روش‌های بالا، انجام خواهد شد.
