کتاب مبانی نانواپتیک – جلد ۲

توضیحات

کتاب مبانی نانواپتیک – جلد ۲: بهره‌گیری از آزمایش‌های اپتیکی زمینه‌ساز بسیاری از حوزه‌های علمی عصر حاضر بوده است. مثلا مکانیک کوانتومی، تابش جسم سیاه، خطوط طیفی هیدروژن و پدیده فتوالکتریک همگی از آزمایش‌های دوران‌سازی بوده‌اند که ایده کوانتومی را پروراندند. امروز نیز طیف‌نگاری اپتیکی ابزاری توانمند برای شناسایی ساختار اتمی و شیمیایی مواد گوناگون به‌شمار می‌آید. توانایی اپتیک بر پایه این واقعیت استوار است که انرژ‌ی کوانتوم‌های نور در گستره انرژی گذارهای ارتعاشی و الکترونی ماده قرار می‌گیرد. علم اپتیک و بخصوص تصویربرداری اپتیکی، ما را برای برقراری ارتباط آگاهانه و منطقی با مفاهیم پیچیده یاری می‌دهد. اهداف نانواپتیک عبارت است از درک پدیده‌های اپتیکی در مقیاس نانویی یعنی نزدیک به یا بیشتر از حد پراش نور. این شاخه علم، رشته‌ای کاملا نوظهور است که انگیزه پدید آمدن آن، پیشرفت سریع نانوفناوری و نیاز آن به ابزار و راهبردهای مناسب برای ساخت، دستکاری و تعیین مشخصات در مقیاس نانومتری بوده است.
در کتاب دوجلدی «مبانی نانواپتیک» تلاش می‌شود مبانی نانواپتیک و بخش‌هایی از آنچه دانشجویان تحصیلات تکمیلی و سال‌های آخر کارشناسی در زیر رشته‌های مختلف با آن مواجهه می‌شوند به آنها آموزش داده ‌شود. نانو اپتیک رشته‌ای پویا و در حال تکوین است به‌طوری که در هربار تدریس عناوین جدیدی به آن افزوده می‌شود. این رشته به آسانی با رشته‌ّهای دیگر نیز مانند اپتیک فیزیکی و اپتیک کوانتومی همپوشانی دارد و نمی‌توان دقیقا بین آنها مرز تعیین کرد.
با توجه به اینکه کتاب «مبانی نانواپتیک» در دو جلد تالیف شده است برای آگاهی از مبانی نظری نانواپتیک، کانونی شدن میدان‌های اپتیکی، توان تفکیک فضایی و دقت مکانی، میکروسکوپ اپتیکی نانومقیاس، کاوشگرهای نزدیک میدانی، کنترل فاصله نمونه-کاوشگر و گسیل نور و برهمکنش‌های اپتیکی در محیط‌های نانومقیاس می‌توانید جلد اول این کتاب را مطالعه کنید.
ضمن اینکه فصول ۹ به بعد کتاب «مبانی نانواپتیک» در جلد دوم این کتاب نگاشته شده است. بنابراین فصل نهم این کتاب به مبحث آشکارسازی گسیلنده‌های تک کوانتومی اختصاص دارد. در این فصل پیرامون آهنگ‌های شمارش اشباع و جواب‌های دستگاه معادلات بحث شده است. نویسندگان این کتاب در فصل دهم، مورد بسیار مهم گسیل دوقطبی در نزدیکی یک فصل مشترک تخت را با کمی تفصیل بررسی کرده‌اند. مسئله بلورهای فتونیکی در فصل یازدهم این کتاب ذکر شده و فصل دوازدهم نیز پیشگفتاری اساسی است بر پلاسمون‌های سطحی که شامل خواص اپتیکی فلزات نجیب، پلاسمون‌های نازک پوسته و پلاسمون‌های ذره‌ای.
در فصل سیزدهم نیروهای اپتیکی در میدان‌های محدود شرح داده شده‌اند. در این فصل نظریه‌ای برپایه تانسور تنش ماکسول تدوین می‌شود که با اتکای آن می‌توان نیروهای ذرات با شکل اختیاری را به محض معلوم شدن توزیع میدان محاسبه کرد. در فصل پایانی کتاب نیز نیروهای مرتبط با میدان‌های الکترومغناطیسی افت و خیزی مورد بررسی قرار گرفته‌اند.

عناوین فصل‌های این کتاب به شرح زیر است:
فصل ۹: گسیلنده‌های کوانتومی
فصل ۱۰: گسیل دو قطبی در نزدیکی فصل‌های مشترک مسطح
فصل ۱۱: بلورهای فوتونیکی و بازآواگرها
فصل ۱۲: پلاسمون‌های سطحی
فصل ۱۳: نیروها در میدان‌های محبوس
فصل ۱۴: برهم‌کنش‌های ناشی از افتاخیز
فصل ۱۵: روش‌های نظری در نانواپتیک