کتاب علوم اعصاب دانش مغز: مقدمه‌ای برای فراگیران جوان

کتاب علوم اعصاب دانش مغز: مقدمه‌ای برای فراگیران جوان (کتاب المپیاد مغز): کاوش در دنیای ذهن و مغز، همواره برای آدمی جالب توجه بوده است و احتمالا از اولین لحظاتی که او متوجه افکار و احساسات خود شد و جرقه‌های خودآگاهی در وی شکل گرفت، به دنبال منشا این امور در درون خود گشته است.
همگام با پیشرفت‌های علمی در قرن‌های اخیر، کنجکاوی بشر برای شناخت کارکرد مغز نیز رو به فزونی گذاشت و در قرن اخیر بود که دانشمندان متوجه شدند مطالعه ذهن و مغز به سبب پیچیدگی‌هایی که دارد، از عهده حوزه‌های مستقل دانش به تنهایی برنمی‌آید و این‌گونه بود که آرام‌آرام با کنارهم قرار گرفتن دانش زیست‌شناسی و سایر حوزه‌ها اعم از روانشناسی، علوم کامپیوتری، حوزه‌های مهندسی، زبان‌شناسی، فیزیک، شیمی، ریاضی و حتی فلسفه، دانشی بین‌رشته‌ای به‌نام علوم اعصاب ایجاد شد. دانشی که با رویکرد بین‌رشته‌ای خود، در این مدت توانسته است گام‌های ارزنده‌ای را در راستای شناخت پیچیدگی‌های مغز بردارد و محصولات ارزشمندی را به جامعه علمی عرضه کند.
کتاب «علوم اعصاب دانش مغز: مقدمه‌ای برای فراگیران جوان» تلاشی است از طرف انجمن علوم اعصاب بریتانیا و اتحادیه اروپایی مغز دانا در راستای شناساندن هرچه بیشتر مسائلی که در قلمرو علوم اعصاب مطرح می‌شود و مناسب برای دانش‌آموزان، دانشجویان و تمام کسانی است که می‌خواهند آشنایی مقدماتی با این علوم پیدا کنند.
این کتاب درباره آنچه که در مورد کارکرد مغز باید آموخته شود توضیح می‌دهد. مغزی که در این کتاب درباره آن صحبت می‌شود می‌تواند کارهای زیادی را انجام دهد اما نه هر کاری. مغز حاوی سلول‌های عصبی به‌عنوان ساختارهای تشکیل‌دهنده آن است. این سلول‌ها با هم ارتباط دارند و شبکه‌هایی را در مغز به‌وجود می‌آورند. بررسی و شناسایی این سلول‌های عصبی در این کتاب انجام می‌شود.
مغز به آرامی رشد می‌کند و قابلیت‌های خود را به‌دست می‌آورد. این کتاب برخی از ژن‌های دخیل در رشد مغز را نشان داده است.
روش‌های جدید مانند الکترودهای مخصوص که می‌تواند با سطح سلول‌ها ارتباط داشته باشد، تصویربرداری نوری، دستگاه‌های اسکن مغزی و قطعات سیلیکونی حاوی مدارهای مصنوعی مغز انسان، همه و همه چهره علوم اعصاب جدید را تغییر داده‌اند. این موارد و همچنین مباحث اخلاقی و اجتماعی که تحقیقات مغز با آن روبه‌رو است در این کتاب بیان شده است.
این کتاب به عنوان منبع مسابقات بین‌المللی دانش مغز (Brain Bee) توسط دبیرخانه این مسابقات معرفی شده است. برای حضور در این مسابقات بین‌المللی، ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی نیز برای گزینش و اعزام دانش‌آموزان علاقمند به این مسابقات، سالانه رقابت داخلی برگزار می‌کند.

عناوین فصل‌های این کتاب به شرح زیر است:
فصل اول: دستگاه عصبی
فصل دوم: سلول‌های عصبی و پتانسیل عمل
فصل سوم: ناقلان شیمیایی
فصل چهارم: داروها و مغز
فصل پنجم: لمس و درد
فصل ششم: بینایی
فصل هفتم: حرکت
فصل هشتم: رشد دستگاه عصبی
فصل نهم: خوانش پریشی
فصل دهم: انعطاف‌پذیری مغزی
فصل یازدهم: یادگیری و حافظه
فصل دوازدهم: استرس
فصل سیزدهم: سیستم ایمنی
فصل پانزدهم: خواب
فصل شانزدهم: تصویربرداری مغز
فصل هفدهم: وقتی اشتباهی پیش می‌‌آید
فصل هجدهم: اخلاقیات علوم اعصاب
فصل نوزدهم: آموزش و فرست‌های شغلی
فصل بیستم: واژه‌نامه